Linux Komutları
Linux Nedir ?
Linux bir işletim sistemidir. Windows işletim sisteminden sonra en çok tercih edilen işletim sistemi Linux’tur. En çok bilinen ve en çok kullanılan açık kaynak kodlu işletim sistemi Linux’tur. Windows ya da diğer işletim sisteminden farkı açık kaynak kodlu işletim sistemi olmasıdır. Bunun anlamı Linux kullananlar işletim sistemini kendi istediği gibi düzenleyebileceği anlamına gelmektedir. Linux’u tercih edenler genellikle yazılımcılar ve büyük şirketler. Ayrıca internet sitelerinin birçoğunu Linux’un sunucuları çalıştırıyor. Bu da sizin istemeden de olsa daha önce Linux kullandığınız anlamına geliyor. Yazılımla uğraşanlar için çok faydalı bir işletim sistemi olan Linux’un birçok komutları bulunmakta. Bu yazımızda bun komutların bazılarını inceleyeceğiz.
Linux Komutları
1. Pwd Komutu
Linux terminalini ilk açtığımızda, hangi dosyanın içinde olduğumuzu bilmek istiyorsak “pwd” komutunu kullanırız. Pwd komutu hangi dosyada olduğumuzu gösteren bir komut olup roottan başlayıp hangi klasörde olduğumuzu gösteren komuttur. Root Linux sisteminin temelidir ve “/” ile gösterilir.
2. Mkdir ve Rmdir Komutu
Rmdir bir dizi komutu silmek için kullanılan komuttur. Rmdir sadece boş bir dizini silmek için kullanılan bir komuttur. Dolu klasörü silmek için “rm -r klasöradı” şeklinde komut yazmanız gerekmektedir. Mktir ise dizin veya klasör oluşturmak için kullanılan bir komuttur. Örneğin “komut” adlı bir dizin oluşturmak istiyorsanız “mktir komut” şeklinde komut yazabilirsiniz.
3. Cd Komutu
Linux işletim sistemine sahipseniz ve dosya sisteminde gezinmek isterseniz kullanmanız gereken komut cd komutudur. Cd komutu dosya sisteminde gezinmek için kullanılan bir komut olup gezinmek istediğiniz dizinin tam dizinin ismi gerekir. Örneğin /home/kullaniciadi/Documents dizisindesiniz ve video klasörü olan Videos klasörüne girmek istiyorsunuz. Bu durumda cd Videos komutunu girmelisiniz.
4. Is Komutu
Mevcut dizinin içeriğini görmek istiyorsanız ıs komutunu kullanmalısınız. Is komutu mevcut dizinin içeriğini görmek için kullanılan bir komuttur. Örneğin Downloads klasörünün içeriğini görmek için Is/home/kullaniciadi/Downloads yazmanız gerekmektedir.
5. Cat Komutu
Standart çıktıdaki dosyanın içeriğini görmek için cat komutu kullanılır. Cat komutu Linux’ta sıklıkla kullanılan bir komuttur. Bir dosyanın çıktısındaki içeriği görmek için bu komutu kullanmalısınız. Örneğin cat dosya.txt şeklinde girdiğinizde komut size dosyanın içeriğini gösterecektir.
6. Cp Komutu
Cp komutu mevcut dizindeki dosyaları kopyalamak için kullanılan bir komuttur. Örneğin Photos klasöründeki bir fotoğrafı kopyalamak istiyorsanız cp ornek/home/kullaniciadi/Photos yazmalısınız.
7. Mv Komutu
Hem dosyaları taşımak hem de dosyaları yeniden adlandırmak için kullanılan mv komutu kullanımı cd komutuna benzerdir. Photos klasöründeki bir dosyayı taşımak için mv ornek/home/kullaniciadi/Photos yazmalısınız.
8. Rm Komutu
Rm komutu dosyayı dizinle birlikte silmek için kullanılan bir komuttur. Örneğin Videos klasörünü silmek istiyorsanız rm -r Videos yazmanız gerekmektedir. Bu komutu kullanmak isteyenler çok dikkatli olmalıdır. Bu komut kullanıldığında geri dönüş olmayacak şekilde istenilen dosya silinecektir.
9. Touch Komutu
Komut satırı üzerinde yeni boş dosyalar oluşturmak için touch komutu kullanılır. Örneğin Photos dizisinin altında Web adlı HTML dosyası oluşturmak için /home/kullaniciadi/Photos/Web.html yazmanız gerekmektedir.
10. Locate Komutu
Locate komutu bir dosyanın konumunu bulmak için kullanılan bir komuttur. Büyük veya küçük harf duyarlılığını kaldıran -i seçeneğiyle oldukça kullanışlı bir komuttur. Örneğin oyun ve uygulama ile ilgili arama yapmak istiyorsanız locate -i oyun*uygulama yazarak bu konudaki bütün dosyaları önünüze çıkaracaktır.
11. Find Konumu
Find komutu locate konumuna benzer olarak dosya aramak için kullanılan bir komuttur. Locate konumdan farkı ise belirli dizinler içinde dosyaları bulmak için kullanılır. Örneğin /home/ -name photos.txt komutu photos.txt adlı dosyayıo aramak için kullanılır.
12. Grep Komutu
Belirli bir dosyadaki metinde arama yapmak için grep koutu kullanılır. Örneğim grep ama notlar.txt notlar klasöründe ama kelimesini aramak için kullanılır.
13. Df Komutu
Disk kullanımını yüzdesel ve Kb olarak öğrenmek için df komutu kullanılır. Komutu df -kb yazarak kullanabilirsiniz.
14. Du Komutu
Disk kullanımı komutu olan du komutu bir dosyanın ne kadar alan kapladığını öğrenmek için kullanılan bir komuttur.
15. Head Komutu
Bir dosyanın herhangi bir metin dosyasının ilk satırını öğrenmek için head komutu kullanılır. Örneğin head -n 1 dosya.ext yazdığınızda size dosyanın ilk satırını görüntüleyecektir.
16. Tail Komutu
Tail komutu bir dosyadaki metinin son 10 satırını görüntülemek için kullanılan bir komuttur. Head ile benzer kullanım amacı vardır. Farkları ise tail komutu son 10 satırı göstermektedir.